Oyun kelimesi Türk Dil Kurumu’nda “Yetenek ve zekâ geliştirici, belli kuralları olan, iyi vakit geçirmeye yarayan eğlence”, “Bedence ve kafaca yetenekleri geliştirmek amacıyla yapılan, çevikliğe dayanan her türlü yarışma” olarak tanımlanmaktadır. Buna karşın erişkinlerde oyun kelimesi olumsuz düşünce ve duygular çağrıştırmaktadır. Boşa vakit harcama, şaka yapma, işe yaramayan meşguliyet gibi anlamlar algılanmaktadır. Tam aksine oyun, çocukların gelişimlerini sağlıklı geçirebilmeleri için önemlidir. Bu yazıyı okuduktan sonra çocuklarınız oyun oynarken onları bir süre gözlemenizi öneririm.
Oyun oynarken gerçek hayatın denemesini yaparlar ve hayata hazırlanırlar. Oyunda önemli kararlar alırlar, kurallar koyarlar, hem edilgen hem de etkindirler. İzlediğiniz takdirde yaratıcılıklarına, hayal güçlerine şaşarsınız. Yaratıcılık hayattaki başarı için önemlidir. Yeni ve keşfedilmemiş, herkesten farklı buluşlar, fikirler geliştirmek için yaratıcılık önemli bir beceridir. Kişilik gelişiminde hep önemle vurguladığımız, paylaşma, merhamet, yardımlaşma, hoşgörü, empati ve işbirliğinin oyunlarda yoğun yaşandığını görürsünüz. Oyunlara dahil olmak kimi zaman erişkinlere zor gelir, hatta sıkıcı bulunur. Bunu anne babalığın bir koşulu olarak kabul edip hayatınıza çocuğunuzla oyun oynamayı soktuğunuzda zamanla nasıl keyif aldığınızı göreceksiniz. Artık sizin için zorla yapılan bir etkinlik değil, çocuğunuzla birlikte haz duyduğunuz bir zamana dönüşecektir. Oyunun önemini kavrarsanız çocuğunuzla oyun oynamak artık size görev gibi gelmeyecektir. Çocuğunuzla oyun oynayarak aranızdaki ilişkinin güçlendiğini, çocuğunuzu daha iyi tanımaya başladığınızı ve onun da sizi daha iyi tanıdığını göreceksiniz.
Birçok çalışmada ebeveynleri ile oyun oynayan çocukların zihinsel ve dil gelişimlerinin oyun oynamayanlara göre daha iyi olduğu gösterilmiştir. Çocukların oyun oynamalarının desteklenmesi ile keşif duygularının, öğrenme meraklarının arttığını fark edebilirsiniz. Öğrendiklerini düşünme ve onları analiz etme kabiliyetleri artmaktadır. Öte yandan kas, kemik ve motor becerilerinin de oyunla geliştiğini görürüz. Saatlerce televizyonun karşısında oturan bir çocuk ile yaşıtları ya da anne babası ile oyun oynayan, enerjisini boşaltan çocuk arasında belirgin farkların olacağı açıktır. Stres ile baş etme travmalarının verdiği acıları azaltmada da çocuklar oyunu kullanırlar. Trafik kazası geçiren bir çocuğun oyunlarında sık sık aynı konuyu işlemesi, deprem yaşayan bir çocuğun sık sık tahta bloklarla ev yapıp ardından yıkması ile çocukların yaşadıkları sıkıntıları yatıştırmada oyunu kullandıklarını görürüz. Oyun bu denli önemlidir ve çok sayıda amaca hizmet etmektedir. Bu yazıda yer almayan daha yüzlerce yararı olan oyun oynamanın asla engellenmemesi gerektiği akılda tutulmalıdır.
Oyun, görünüşte akla uymaz ama çocuk oyunla akıllanır.
Mevlana
